Stress là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến và nghiêm trọng trong xã hội hiện đại. Với áp lực từ công việc, học tập, gia đình và các mối quan hệ xã hội, việc hiểu rõ về stress và mức độ nguy hiểm của nó là rất quan trọng. Hãy cùng Unity Fitness tìm hiểu chi tiết về “Stress là gì?” và “Bệnh stress nguy hiểm không?” qua bài viết dưới đây.
1. Stress là gì?
Stress, hay còn gọi là căng thẳng, là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước những áp lực, thách thức hoặc nguy hiểm. Khi gặp stress, cơ thể sẽ tiết ra các hormone cortisol và adrenaline, giúp chúng ta tập trung và hành động nhanh chóng để đối phó với tình huống.
Nếu stress kéo dài hoặc xảy ra thường xuyên, nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, thể chất và chất lượng cuộc sống của chúng ta.
Để hiểu rõ “stress là gì” chi tiết hơn, bạn cần nắm được các triệu chứng và nguyên nhân của nó.
2. Nguyên nhân, nguồn gốc phổ biến của stress là gì?
Công việc
- Áp lực công việc: Deadline gấp rút, khối lượng công việc lớn, yêu cầu cao từ cấp trên,…
- Môi trường làm việc độc hại: Mâu thuẫn với đồng nghiệp, quấy rối, thiếu hỗ trợ,…
- Mất việc làm: Bị sa thải, thất nghiệp, lo lắng về việc tìm kiếm công việc mới,…
Tài chính
- Lo lắng về tiền bạc: Thiếu hụt thu nhập, chi tiêu quá mức, nợ nần…
- Khó khăn trong việc quản lý tài chính: Lập kế hoạch tài chính kém, thiếu kiến thức về tài chính,…
- Biến động kinh tế: Khủng hoảng tài chính, giá cả leo thang, thất nghiệp gia tăng,…
Mối quan hệ
- Mâu thuẫn, bất đồng trong gia đình: Vợ chồng mâu thuẫn, con cái hư hỏng, bất hòa với cha mẹ,…
- Khó khăn trong các mối quan hệ xã hội: Mất bạn bè, thiếu sự quan tâm, cảm thấy cô đơn,…
- Tan vỡ trong tình yêu: Chia tay, ly hôn, mâu thuẫn với người yêu,…
Sức khỏe
- Mắc bệnh: Mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh mãn tính, tai nạn, chấn thương,…
- Chăm sóc người thân: Chăm sóc người già yếu, người bệnh, con nhỏ,…
- Lo lắng về sức khỏe: Sợ mắc bệnh, lo lắng về kết quả xét nghiệm, lo lắng về tương lai,…
Môi trường sống
- Tiếng ồn: Tiếng ồn từ giao thông, tiếng hàng xóm, tiếng máy móc,…
- Ô nhiễm môi trường: Ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm tiếng ồn,…
- Kẹt xe: Mất thời gian di chuyển, tắc nghẽn giao thông, khói bụi,…
- Thiên tai: Lũ lụt, động đất, bão tố,…
Bên cạnh những nguồn gốc phổ biến trên, stress còn có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau như:
- Áp lực học tập: Thi cử, điểm số, bài tập về nhà,…
- Thay đổi môi trường sống: Chuyển nhà, chuyển trường, du lịch,…
- Thiếu ngủ: Ngủ không đủ giấc, rối loạn giấc ngủ,…
- Lạm dụng chất kích thích: Uống rượu bia, hút thuốc lá, sử dụng ma túy,…
3. Dấu hiệu, triệu chứng của stress là gì?
Nhiều người không biết “stress là gì” cho đến khi họ gặp phải các triệu chứng rõ rệt. Khi gặp stress, cơ thể sẽ tiết ra các hormone cortisol và adrenaline, giúp chúng ta tập trung và hành động nhanh chóng để đối phó với tình huống.
Nhưng, nếu stress kéo dài hoặc xảy ra thường xuyên, nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, thể chất và chất lượng cuộc sống của chúng ta.
Để nhận biết và kiểm soát stress hiệu quả, điều quan trọng là phải nắm rõ những dấu hiệu thường gặp của stress. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến được chia thành 3 nhóm chính:
Dấu hiệu về mặt cảm xúc
Lo lắng, bồn chồn, cảm giác bất an, hoảng sợ. Căng thẳng, cáu kỉnh, dễ nổi nóng, mất kiên nhẫn.
Khó tập trung, trí nhớ kém, hay quên. Mất ngủ, ngủ không ngon giấc, hay thức giấc giữa đêm.
Buồn bã, chán nản, mất hứng thú với các hoạt động yêu thích. Cảm thấy cô đơn, xa lánh mọi người, muốn thu mình lại. Cáu gắt, dễ nổi nóng, hay la hét.
Dấu hiệu về mặt thể chất
Đau đầu, nhức mỏi cơ bắp, đau lưng, đau cổ. Tim đập nhanh, hồi hộp, đánh trống ngực. Huyết áp cao, khó thở, thở dốc.
Tiêu hóa kém, đầy hơi, chướng bụng, táo bón hoặc tiêu chảy. Ăn không ngon miệng, chán ăn hoặc ăn quá nhiều. Mệt mỏi, thiếu năng lượng, uể oải.
Da khô, sần sùi, mụn trứng cá. Mắt quầng thâm, sưng húp.
Ham muốn tình dục giảm sút.
Dấu hiệu về mặt hành vi
Tránh né các hoạt động xã hội, thu mình lại.
Lạm dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, ma túy. Thay đổi thói quen sinh hoạt như ngủ không đủ giấc, ăn uống không lành mạnh.
Nghiện ngập các hoạt động giải trí như chơi game, xem phim, lướt mạng xã hội. Có những hành vi tiêu cực như tự làm hại bản thân, bạo lực.
Lưu ý:
Mức độ và biểu hiện của stress có thể khác nhau ở mỗi người.
Một số người có thể chỉ có một vài dấu hiệu, trong khi những người khác có thể có nhiều dấu hiệu cùng lúc.
Nếu bạn nghi ngờ mình đang bị stress, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
4. Bệnh stress nguy hiểm không?
Câu trả lời ngắn gọn là: Có, stress nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt.
Stress, hay còn gọi là căng thẳng, là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước những áp lực, thách thức hoặc nguy hiểm. Khi gặp stress, cơ thể sẽ tiết ra các hormone cortisol và adrenaline, giúp chúng ta tập trung và hành động nhanh chóng để đối phó với tình huống.
Tuy nhiên, nếu stress kéo dài hoặc xảy ra thường xuyên, nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, thể chất và chất lượng cuộc sống của chúng ta.
Dưới đây là một số tác hại nguy hiểm của stress:
- Rối loạn tâm lý: Stress là nguyên nhân chính dẫn đến các rối loạn tâm lý như lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế,…
- Bệnh tim mạch: Stress làm tăng nguy cơ cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…
- Bệnh tiêu hóa: Stress có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như viêm loét dạ dày tá tràng, hội chứng ruột kích thích,…
- Suy giảm hệ miễn dịch: Stress khiến hệ miễn dịch suy yếu, dễ mắc bệnh hơn.
- Ung thư: Một số nghiên cứu cho thấy stress có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
- Gây ra các vấn đề về da: Stress có thể khiến da trở nên nhạy cảm hơn, dễ nổi mụn, sạm nám, lão hóa sớm.
- Giảm khả năng sinh sản: Stress có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và trứng, dẫn đến khó khăn trong việc thụ thai.
- Gây ra các vấn đề về cân nặng: Stress có thể khiến bạn ăn nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường, dẫn đến tăng cân hoặc giảm cân đột ngột.
- Gây ra các vấn đề về giấc ngủ: Stress có thể khiến bạn khó ngủ, ngủ không ngon giấc, hay thức giấc giữa đêm.
- Bên cạnh những tác hại trên, stress còn có thể ảnh hưởng đến các mối quan hệ, công việc và chất lượng cuộc sống của bạn.
5. Cách kiểm soát stress hiệu quả
Stress là một phần không thể tránh khỏi trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát tốt, stress có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, thể chất và chất lượng cuộc sống của chúng ta. Để bảo vệ bản thân khỏi những tác hại của stress, hãy áp dụng những cách sau đây:
Thay đổi lối sống
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục là một cách hiệu quả để giải phóng endorphin, hormone giúp giảm stress và cải thiện tâm trạng. Nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho các hoạt động thể chất như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga, gym…
- Ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, cải thiện hệ miễn dịch và giảm stress. Hạn chế thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt và đồ uống có cồn.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và tái tạo năng lượng, đồng thời giảm bớt căng thẳng và lo lắng. Nên ngủ 7-8 tiếng mỗi đêm và đảm bảo chất lượng giấc ngủ.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích: Rượu bia, thuốc lá và caffeine có thể làm trầm trọng thêm tình trạng stress. Hãy hạn chế sử dụng hoặc cai nghiện hoàn toàn những chất kích thích này.
Kỹ thuật thư giãn
- Thiền: Thiền là một phương pháp tập trung tâm trí và thư giãn cơ thể hiệu quả. Có nhiều phương pháp thiền khác nhau, bạn có thể lựa chọn phương pháp phù hợp với bản thân.
- Yoga: Yoga kết hợp các bài tập thể chất, hít thở và thiền định giúp thư giãn cơ thể, giảm stress và cải thiện sức khỏe tinh thần.
- Nghe nhạc thư giãn: Nghe nhạc êm dịu, nhẹ nhàng có thể giúp bạn thư giãn, giảm bớt căng thẳng và lo âu.
- Tập thở sâu: Tập thở sâu là một kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả để giảm stress và cải thiện tâm trạng. Hãy tập trung vào hơi thở của bạn, hít vào chậm rãi và thở ra nhẹ nhàng.
>> Tham khảo thêm: Tổng hợp các bài tập yoga cho người mới tập
Chia sẻ tâm sự
Chia sẻ với người thân, bạn bè: Chia sẻ những lo lắng, tâm sự của bạn với những người thân yêu có thể giúp bạn cảm thấy nhẹ nhõm và được thấu hiểu.
Gặp gỡ chuyên gia tâm lý: Nếu bạn cảm thấy stress quá mức và không thể tự kiểm soát, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý. Chuyên gia tâm lý sẽ cung cấp cho bạn những lời khuyên và phương pháp điều trị phù hợp để giảm stress và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Tập trung vào điều tích cực
Dành thời gian cho những sở thích: Dành thời gian cho những hoạt động bạn yêu thích như đọc sách, nghe nhạc, vẽ tranh, nấu ăn,… có thể giúp bạn thư giãn, giảm stress và cải thiện tâm trạng.
Quây quần bên người thân: Dành thời gian cho gia đình và bạn bè giúp bạn cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc và giảm bớt căng thẳng.
Làm việc thiện: Giúp đỡ người khác có thể mang lại cho bạn cảm giác hài lòng và hạnh phúc, đồng thời giảm bớt stress và lo lắng.
Tìm kiếm sự giúp đỡ
Nếu bạn cảm thấy stress quá mức và không thể tự kiểm soát, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý. Chuyên gia tâm lý sẽ cung cấp cho bạn những lời khuyên và phương pháp điều trị phù hợp để giảm stress và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Tham gia các nhóm hỗ trợ: Tham gia các nhóm hỗ trợ với những người cùng đang gặp vấn đề stress có thể giúp bạn chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự động viên, khích lệ.
>> Tham khảo thêm: Top 11 bài tập yoga giúp ngủ ngon hiệu quả nhanh
Mong rằng bài viết trên đã giải đáp được cho bạn thắc mắc “Stress là gì? Bệnh stress nguy hiểm không?”. Hãy nhớ rằng, stress là một phần của cuộc sống và chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát nó. Bằng cách áp dụng những cách trên, bạn có thể giảm thiểu tác hại của stress và nâng cao chất lượng cuộc sống của bản thân.
Từ khóa tìm kiếm:
- stress là gì
- xả stress là gì
- stress test là gì
- bị stress là gì
10 cách tỉnh ngủ nhanh mà không cần uống cà phê
Rụng tóc thiếu vitamin gì? Nên làm gì để bớt rụng tóc?
Trầm cảm cười là gì? Có gây nguy hiểm cho sức khỏe?
Định lượng cholesterol toàn phần là gì đối với sức khỏe?
Những triệu chứng thiếu máu não và cách phòng ngừa
Những cách chữa bệnh gút theo dân gian hiệu quả
Mỡ máu cao là gì? Biến chứng mỡ máu cao có nguy hiểm không?
Cảnh báo 6 dấu hiệu ung thư dạ dày thường gặp, đừng bỏ qua