Tai biến mạch máu não là gì? Triệu chứng và cách xử lý

Bạn có bao giờ tự hỏi rằng, tại sao đột nhiên một người khỏe mạnh lại bị tê liệt, khó nói, hoặc thậm chí là mất ý thức không? Đó có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng gọi là tai biến mạch máu não.

Ở bài viết này, cùng Unity Fitness tìm hiểu tai biến mạch máu não là gì và cách xử lý khi gặp người bị tình trạng này nhé.

1. Tai biến mạch máu não là gì?

Tai biến mạch máu não là tình trạng đột ngột mất chức năng não do sự gián đoạn cung cấp máu đến một phần của não. Điều này có thể xảy ra do hai nguyên nhân chính là tắc mạch máu não và xuất huyết não.

Hiểu về tai biến mạch máu não là gì giúp bạn tìm kiếm phương pháp điều trị kịp thời

Dù nguyên nhân tai biến mạch máu não là gì thì hậu quả của tai biến mạch máu não đều có thể nghiêm trọng, gây tàn tật vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong.

Hiện tượng tai biến mạch máu não đang ngày càng phổ biến ở nhóm người trẻ tuổi, gây nên sự thay đổi đáng lo ngại trong xu hướng bệnh tật.

Tại Việt Nam, tai biến mạch máu não không chỉ là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong mà còn đứng trong top 10 các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới, theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Theo số liệu từ Tổ chức Đột Quỵ Mỹ, khoảng 15% các ca đột quỵ xảy ra ở nhóm tuổi từ 18 đến 45. Tại Việt Nam, con số này còn cao hơn, với khoảng 25% bệnh nhân đột quỵ thuộc nhóm người trẻ tuổi.

2. Các loại tai biến mạch máu não

Bệnh tai biến mạch máu não gây ra những tổn thương nghiêm trọng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, làm tăng mối đe dọa đối với sức khỏe và sự an toàn của con người.

Có hai loại chính của tai biến mạch máu não là gì mà chúng ta cần quan tâm:

• Tai biến thiểu cầu não: Đây là loại phổ biến hơn, xảy ra khi một cục máu đông chặn đường đi của máu đến não. Tưởng tượng như một cái ống nước bị tắc bởi một cục bẩn, nước không thể chảy qua. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng như tê liệt mặt, yếu cơ, khó nói và mất thị lực đột ngột.
• Tai biến xuất huyết não: Loại này xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu trong não. Hình dung như một ống nước bị vỡ, nước phun ra khắp nơi. Điều này gây áp lực lên các tế bào não và có thể dẫn đến tổn thương nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

3. Yếu tố tăng nguy cơ tai biến mạch máu não là gì?

Một số yếu tố tăng nguy cơ mắc tai biến mạch máu não bao gồm:

• Tuổi tác: Nguy cơ tăng theo tuổi.
• Huyết áp cao: Là một yếu tố nguy cơ chính.
• Bệnh tiểu đường: Tăng nguy cơ mắc bệnh tim và mạch máu.
• Hút thuốc lá: Làm tăng huyết áp và cholesterol.
• Béo phì: Mỡ máu cao liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm bệnh tim và đột quỵ.
• Rối loạn lipid máu: Mức cholesterol cao có thể dẫn đến xơ cứng động mạch.
• Rung nhĩ: Có thể dẫn đến hình thành cục máu đông.
• Tiền sử gia đình: Nếu có người thân bị tai biến mạch máu não, nguy cơ của bạn cũng tăng lên.

4. Giai đoạn bệnh tai biến mạch máu não là gì?

Sau khi đã nắm vững các thông tin về tai biến mạch máu não là gì, bạn cần phải tìm hiểu kỹ hơn về các giai đoạn chính của tai biến để có cái nhìn tổng quan phản ánh sự tiến triển của bệnh như sau:

Giai đoạn khởi phát

Giai đoạn khởi phát của tai biến mạch máu não là gì? Đây là giai đoạn đầu tiên của tai biến mạch máu não khi các triệu chứng thường chưa rõ ràng hoặc chưa nghiêm trọng. Do đó, rất dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác hoặc bị bỏ qua.

Giai đoạn nặng

Sau giai đoạn khởi phát, bệnh chuyển sang giai đoạn nặng hơn. Can thiệp y tế ở giai đoạn này có thể cứu sống bệnh nhân, tuy nhiên, họ có thể phải đối mặt với những biến chứng nghiêm trọng như rối loạn thực vật, hôn mê, hoặc liệt nửa người.

Giai đoạn tiến triển

Giai đoạn cuối cùng của tai biến mạch máu não là gì cũng là giai đoạn nguy hiểm nhất. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ tử vong cao. Việc cấp cứu và điều trị trong giai đoạn này thường gặp nhiều khó khăn và tỷ lệ thành công thường thấp.

5. Triệu chứng của người bị tai biến mạch máu não

Nhận biết các triệu chứng của tai biến mạch máu não rất quan trọng để có thể kịp thời đưa người bệnh đến bệnh viện.

Theo tìm hiểu của phòng tập Unity Fitness, các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột và có thể bao gồm:

• Mất cảm giác hoặc yếu cơ đột ngột ở mặt, tay hoặc chân, đặc biệt là ở một bên cơ thể.
• Khó nói hoặc hiểu lời nói.
• Mất thị lực đột ngột ở một hoặc cả hai mắt.
• Chóng mặt, mất thăng bằng hoặc khó phối hợp.
• Đau đầu dữ dội đột ngột không rõ nguyên nhân.

6. Cách xử lý khi gặp người bị tai biến

Tai biến hay đột quỵ sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh, vậy các bước xử lý khi gặp người đang bị tai biến mạch máu não là gì?

• Gọi cấp cứu: Liên hệ ngay với dịch vụ cấp cứu 115 để đưa người bệnh đến bệnh viện càng nhanh càng tốt.
• Đảm bảo an toàn: Nếu người bệnh còn tỉnh táo, hãy giúp họ nằm ở tư thế đầu cao khoảng 30 độ để giảm áp lực lên não. Nếu người bệnh cảm thấy buồn nôn hoặc đang nôn, hãy quay đầu họ về một bên để ngăn ngừa nguy cơ hít sặc.
• Tạo môi trường yên tĩnh: Nới rộng quần áo của người bệnh để họ cảm thấy thoải mái và giữ cho môi trường xung quanh yên tĩnh, hạn chế tiếng ồn có thể làm họ thêm căng thẳng. Đồng thời, hãy động viên và an ủi họ.
• Không cho ăn hoặc uống: Tránh cho người bệnh ăn hoặc uống bất cứ thứ gì cho đến khi có sự hướng dẫn từ nhân viên y tế, để tránh nguy cơ nôn và hít sặc. Viêm phổi do sặc có thể gây biến chứng nghiêm trọng và khó điều trị.
• Xử lý tình trạng hôn mê: Nếu người bệnh rơi vào trạng thái hôn mê, hãy đặt họ nằm nghiêng sang một bên để giảm nguy cơ hít sặc và loại bỏ mọi dị vật như răng giả hoặc thức ăn khỏi khoang miệng nếu có thể.

Tai biến mạch máu não là gì và các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh này là những thông tin quan trọng cần được phổ biến rộng rãi. Mong là sau khi đọc bài viết này, bạn đã nắm được nhiều kiến thức hữu ích về sức khỏe để xử lý khi những người xung quanh gặp phải tình huống này nhé.

Nguồn: Tổng hợp

Lưu ý: Thông tin trong bài viết “Tai biến mạch máu não là gì” trên đây chỉ mang tính tham khảo, bạn hãy đến bệnh viện hay liên hệ với Bác sĩ, chuyên viên y tế để được tư vấn và chẩn đoán chính xác nhất.